OPINIA PRAWNA ZNP: Wynagrodzenie za czas przestoju w związku z zamknięciem szkół

W ramach wynagrodzenia za czas przestoju nauczyciel ma prawo do: 
• wynagrodzenia zasadniczego, 
• dodatku stażowego, 
• dodatku motywacyjnego, 
• dodatku funkcyjnego i wiejskiego.

1. Dyspozycja art. 91c ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela (dalej KN) w tego typu sprawach odsyła do treści ustawy Kodeks pracy (dalej k.p.).

Zgodnie z treścią art. 81 § 1 k.p. pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną. Jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania – 60% wynagrodzenia. W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów.

W tym czasie pracodawca może jednak powierzyć pracownikowi inną odpowiednią pracę, za której wykonanie przysługuje wynagrodzenie przewidziane za tę pracę (art. 81 § 3 k.p.). Tak więc w ramach swoich obowiązków nauczyciel jest zobowiązany realizować inne zajęcia wskazane przez pracodawcę.

Zatem normy prawa pracy przewidują sytuację, kiedy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, pracownik nie może wykonywać pracy, mimo że zgłasza swoją gotowość do jej podjęcia. Wówczas pracodawca ma obowiązek wypłacać pracownikowi wynagrodzenie, o którym mowa w art. 81 § 1 k.p., przez cały okres przestoju w pracy.

2. Zamknięcie szkoły w związku z zagrożeniem wystąpieniem epidemii jest bez wątpienia przyczyną dotyczącą pracodawcy.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 2 lutego 2010 r. (II PK 186/09, LEX nr 611409) stwierdził, że w tych okolicznościach prawidłowym i w pełni usprawiedliwionym jest odwołanie się do regulacji Kodeksu pracy (art. 5 k.p. i art. 91c ust. 1 KN), według którego w zakresie spraw wynikających ze stosunku pracy, nieuregulowanych przepisami ustawy, do stosunku pracy nauczyciela mają zastosowanie przepisy Kodeksu pracy), w szczególności do art. 81 § 1 k.p.

W związku z tym nauczyciele uzyskują prawo do wynagrodzenia zgodnie z treścią art. 81 § 1 k.p. Wynagrodzenie nauczyciela ma wynikać z osobistego zaszeregowania nauczyciela, określonego stawką godzinową lub miesięczną.

Zatem uznać należy, że w ramach wynagrodzenia za czas przestoju, o którym mowa w art. 81 § 1 k.p. nauczyciel uzyskuje prawo do:
–  wynagrodzenia zasadniczego,
–  dodatku stażowego,
–  dodatku motywacyjnego,
– dodatku funkcyjnego i wiejskiego.

Wszystkie te składniki wynagrodzenia są określone stawką godzinową lub stawą miesięczną.

3. Nauczyciel nie uzyskuje jednak prawa do wynagrodzenia związanego z dodatkową pracą lub wynagrodzenia związanego ze specyficznym charakterem pracy, którą miał wykonać.

Tak więc nauczyciel w ramach wynagrodzenia o którym mowa w art. 81 § 1 k.p. nie nabędzie prawa do:
 – wynagrodzenia z tytułu godzin ponadwymiarowych,
 – wynagrodzenia z tytułu nadliczbowych,
 – dodatku za warunki pracy.

Wyrok Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 2 lutego 2010 r. (II PK 186/09, LEX nr 611409) stwierdził bowiem, że przy ustalaniu wynagrodzenia należnego nauczycielowi za czas niewykonywania pracy, kiedy był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, związanych z odmową dopuszczenia go do pracy, nie podlegają uwzględnieniu składniki wynagrodzenia w postaci wynagrodzenia za pracę w godzinach ponadwymiarowych oraz dodatku za uciążliwe warunki pracy.

4. W odniesieniu do pracowników administracji i obsługi pracujących w szkołach odnośnie wynagrodzenia w czasie, gdy szkoła jest zamknięta, analogiczne zastosowanie będzie miała dyspozycja art. 81 § 1 k.p. – na zasadzie odesłania z art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1282 z późn.zm.).
Zatem uznać należy, że w ramach wynagrodzenia za czas przestoju, o którym mowa w art. 81 § 1 k.p. pracownik uzyskuje prawo do:
wynagrodzenia zasadniczego,
dodatku stażowego,
dodatku funkcyjnego,
dodatku specjalnego.