Życzenia z okazji Dnia Edukacji Narodowej

 

W Dniu Edukacji Narodowej Koleżankom i Kolegom - Pracownikom Oświaty

 składamy serdeczne życzenia wielu sukcesów zawodowych, spełnienia osobistych marzeń oraz tego, aby podejmowany trud był źródłem satysfakcji i społecznego uznania.

Zarząd Oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego w Wolsztynie

Ruszyła akcja "Wolna szkoła"

 

Ruszyła akcja społeczna Wolna Szkoła: czerwona ekierka symbolem obywatelskiego sprzeciwu wobec rządowych zmian w oświacie!

1 września zaczyna się nowy rok szkolny, w którym szkoła zmieni się nie do poznania. Rząd chce odebrać szkołom, a tym samym dzieciom i rodzicom, wolność wyboru i krytycznego myślenia, nauczyć nietolerancji, oportunizmu i konformizmu. Cofnąć szkołę do minionego stulecia. Nie pozwólmy na to – mówią organizatorzy i ­organizatorki kampanii społecznej Wolna Szkoła.

Podczas wakacji rząd przygotował radykalne zmiany przepisów dotyczących funkcjonowania szkoły. Mogą one zostać uchwalone przez Sejm już we wrześniu. Rząd chce odebrać rodzicom i samorządom lokalnym wpływ na szkoły. Poddać dyrektorów i nauczycieli bezpośredniej ministerialnej kontroli. Karać za niezależność, samodzielność i twórcze myślenie. Usuwać niewygodnych dyrektorów i obsadzać placówki posłusznymi władzy funkcjonariuszami. Wprowadzić w szkole znaną z okresu PRL atmosferę donosów, kontroli i strachu. Uczyć w sposób, który nie przygotowuje dzieci do wyzwań XXI wieku.

Nowe przepisy dotkną każdego, kto ma do czynienia ze szkołą. Czyli 4,6 milionów uczniów i uczennic, ponad 700 tysięcy nauczycielek i nauczycieli, i ich rodziny.

Grupa organizacji działających w Sieci Organizacji Społecznych dla edukacji (SOS dla edukacji) przygotowała kampanię społeczną pokazującą, jak zmieni się polska szkoła, jeśli rząd przeforsuje zmiany w polskiej oświacie, którym sprzeciwiają się środowiska szkolne, samorząd i opinia społeczna.

W kampanii udział biorą organizacje społeczne: Amnesty International Polska, Fundacja Akcja Demokracja, Fundacja Aktywności Lokalnej, Edukacja w Działaniu, Fundacja Centrum Cyfrowe, Fundacja Centrum im. prof. Bronisława Geremka, Fundacja im. Stefana Batorego, Fundacja na rzecz Praw Ucznia, Fundacja Ośrodka KARTA, Fundacja Pole Dialogu, Fundacja Rozwoju Dzieci im. Jana Amosa Komeńskiego, Fundacja Przestrzeń dla edukacji, Fundacja Rodzice mają głos, Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego, Fundacja Wolne Sądy, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Instytut Spraw Publicznych, Kampania Przeciw Homofobii, Kogutorium, Komitet Obrony Demokracji, My, nauczyciele, NIE dla chaosu w szkole, Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych, Polska Akcja Humanitarna, Polska Fundacja im. Roberta Schumana, Protest z Wykrzyknikiem, Sieć Obywatelska Watchdog Polska, Stowarzyszenie im. prof. Zbigniewa Hołdy, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Stowarzyszenie Umarłych Statutów, Towarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej, Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, a także: Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty, Związek Nauczycielstwa Polskiego i Niezależny Związek Zawodowy Oświata Polska oraz korporacje samorządowe zrzeszone w Stowarzyszeniu Samorządy dla Polski.

Kampania prowadzona jest pod hasłem Wolna Szkoła przede wszystkim w mediach społecznościowych oraz na stronie https://www.wolnaszkola.org/

Symbolem kampanii jest czerwona szkolna ekierka.

Organizatorzy zachęcają wszystkich do włączenia się do protestu przeciwko planowanym zmianom poprzez:

● Promocję akcji w mediach społecznościowych: upowszechnianie symbolu i haseł kampanii, infografik, plakatów i materiałów informacyjnych oraz dwóch filmów kampanii, których premiera odbędzie się 31 sierpnia; zmianę zdjęcie i tła na profilu w mediach społecznościowych z wykorzystaniem symbolu kampanii; zrobienia zdjęcia z emblematem i hasztagiem z hasłem kampanii #WolnaSzkola, #UwolnijSzkole, #WolnaSzkolaNIEPartyjna, nagrywania i publikowania w sieci własnych wypowiedzi, filmików.

● Noszenia emblematów protestu: czerwonej ekierki, przypinki z symbolem akcji, a także czerwonych elementów ubioru;

● Podpisania apelu do premiera, posłów i posłanek wzywającego do wycofania /odrzucenia projektu dewastującego szkołę;

● Wysyłania indywidualnych maili z apelem o odrzucenie projektu ustawy do posłów i posłanek ze swojego okręgu;

● Brania udziału w lokalnych akcjach protestacyjnych i informowania innych o konsekwencjach planowanych zmian.

Wszystkie materiały kampanijne: wzór nalepki i przypinek z ekierką, plakaty z symbolem i hasłem kampanii, nakładki na tło i zdjęcia profilowe do mediów społecznościowych znajdują się na stronie akcji https://www.wolnaszkola.org/

O co chodzi w nowych przepisach o oświacie?

Rząd chce zmienić przepisy tak, by łatwiej było odwoływać dyrektorów i zastępować ich posłusznymi funkcjonariuszami, którzy realizować będą ideologiczny przekaz władzy. Pozornie zmiana dotyczy tylko szkolnej administracji. Kurator reprezentujący ministra będzie mógł w trybie natychmiastowym (2-3 tygodnie) zwolnić dyrektora – bez możliwości odwołania od tej decyzji.

Ministerstwo zagwarantuje sobie większy wpływ na obsadzanie dyrektorów placówek oświatowych. Kurator będzie też decydował o tym, jakie zajęcia nieobowiązkowe mogą się odbyć i jakie organizacje społeczne mogą je prowadzić na terenie szkoły. Za „niedopełnienie obowiązków w zakresie opieki lub nadzoru nad małoletnim”, np. zorganizowanie zajęć z edukatorami seksualnymi, które według prokuratora szkodzą dzieciom, dyrektor może trafić do więzienia. Groźba więzienia wywoła efekt mrożący. Dyrektor i nauczyciele rezygnować będą z działań ponadprogramowych i na wszelki wypadek odrzucać propozycje rodziców czy organizacji społecznych wzbogacenia zajęć lekcyjnych.

W praktyce oznacza to, że szkołą zacznie rządzić strach. Żaden dyrektor nie zaryzykuje wprowadzania innowacji pedagogicznych i rozwijania współpracy szkoły z innymi podmiotami, jeśli grozić za to będzie usunięcie z pracy lub kara więzienia. Nauczyciele i nauczycielki ograniczą się do realizowania minimum programowego, wielu z nich – jak to się już dzieje – odejdzie z zawodu. Nie będzie kto miał uczyć naszych dzieci.

W efekcie wprowadzanych zmian w szkole zapanuje konformizm i oportunizm. Dzieci będą uczone, jak ukrywać swoje poglądy i poglądy swoich rodziców – za ich wyrażanie, a także za wyrażanie swojej tożsamości, mogą grozić im kary i napiętnowanie. Dzieci będą mogły chodzić na wycieczki śladami kardynała Wyszyńskiego, Jana Pawła II i żołnierzy wyklętych, ale dyskusja na temat praw zwierząt, ochrony przyrody – nazywana przez ministra edukacji ekologizmem – będzie zakazana. Uczniowie i uczennice odstający od średniej nie dostaną wsparcia. Umocni się rządząca od lat polską szkołą zasada „zakuć – zdać – zapomnieć”. Szkoła po zmianach oddali nas od szansy przekazania dzieciom kompetencji potrzebnych do stawienia czoła wyzwaniom XXI wieku.

Jak nowe przepisy zniszczą szkołę:

● Jeśli kurator będzie mógł zwolnić każdego dyrektora bez podania przyczyny w trybie natychmiastowym, na przykład z powodu niewykonania zaleceń po kontroli, czy za wypowiedź na prywatnym koncie w mediach społecznościowych, to na pierwszy ogień pójdą dyrektorzy myślący niezależnie i twórczo. Ci, co zostaną, i ci, co przyjdą na ich miejsce, będą wypełniać (i zgadywać) oczekiwania władz, zamiast odpowiadać na potrzeby edukacyjne i wychowawcze dzieci. A przecież zadaniem szkoły jest realizowanie praw dziecka, a nie spełnianie życzeń ministra czy kuratora oświaty.

● Jeśli kurator zechce odwołać dyrektora, nikt – ani rodzice, ani nauczyciele, ani samorząd jako organ prowadzący – nie będą mogli go obronić. Od takiej jednoosobowej decyzji nie będzie też żadnego odwołania. To da pole do wielu

nadużyć, nacisków, intryg i donosów. Wprowadzi do szkół najgorsze demoralizujące wzorce z okresu PRL.

● Nauczyciele i nauczycielki, wychowawcy dzieci, staną się ofiarami donosów. Wystarczy, że ktoś opowie, że nauczyciel poruszał na lekcji piętnowane przez partię rządzącą tematy (np. mówił o Konstytucji, sądach, wolności mediów, równości czy prawach zwierząt), a dyrektor może spodziewać się wizyty kuratora. I jeśli okaże się, że nie ukarał nauczyciela, sam może stracić pracę.

● Byle wyskok, niesubordynacja dziecka, zadanie przez nie „trudnego pytania”, zakwestionowanie przekazywanych dogmatów, skończy się karą, bo nauczyciele i dyrektorzy będą się bali konsekwencji „nadmiernej pobłażliwości”. W szkole w miejsce rozmowy, współpracy, wsparcia i zaufania wkradnie się podejrzliwość, kontrola, strach i obłuda.

● Nie będzie zajęć dodatkowych, nawet tych zgodnych z podstawą programową lub potrzebami młodych ludzi. Dzieci nie będą miały szansy na uzupełnienie wiedzy i zdobycie nowych umiejętności, nauczyciele nie będą sięgać do ofert uatrakcyjnienia zajęć lekcyjnych, bo dyrektorzy będą się bali wychylić. Zgoda rodziców nie będzie miała znaczenia, przesądzająca będzie opinia kuratora. Jeśli on się nie zgodzi, zajęcia mimo życzeń rodziców, się nie odbędą. Jeśli jednak minister zdecyduje, że jakieś treści dodatkowe mają się w szkole pojawić, to rodzice oraz uczniowie i uczennice w żaden sposób nie będą mogli się temu sprzeciwić.

● Władze samorządowe będą mieć drastycznie ograniczony wpływ na swoje szkoły, chociaż ciężar ich utrzymania i prowadzenia w dalszym ciągu będzie na nich spoczywał i to w sytuacji, gdy władze centralne poważnie ograniczają dochody samorządów na realizowane przez nie zadania publiczne i obarczają je nowymi wydatkami związanymi z realizacją Polskiego Ładu i wyzwaniami pandemicznymi.

To wszystko się zdarzy już w tym roku szkolnym, o ile my: rodzice, dyrektorzy i dyrektorki, nauczyciele i nauczycielki, uczennice i uczniowie, obywatele i obywatelki oraz nasi przedstawiciele i przedstawicielki we władzach samorządowych i w parlamencie, nie zabierzemy głosu i nie wyrazimy swojego sprzeciwu.

Zainteresujmy się zmianami w szkole, zanim będzie za późno! Wyraźmy swój sprzeciw wobec planowanych zmian! Więcej o tym, jak można się włączyć w akcję sprzeciwu na stronie: https://www.wolnaszkola.org/

Źródło: Wolna Szkoła (wolnaszkola.org)

Opinia ZNP do projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe (z 20 lipca br.)

 

Związek Nauczycielstwa Polskiego przygotował opinię do projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw.

Związek Nauczycielstwa Polskiego negatywnie opiniuje zmiany.

Warszawa, 18 sierpnia 2021 r.

Szanowny Pan Przemysław Czarnek

Minister Edukacji i Nauki

Związek Nauczycielstwa Polskiego przesyła opinię do projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw (projekt z 20 lipca 2021 r.).

I. Głównym założeniem nowelizacji jest zdecydowane zwiększenie kompetencji kuratora oświaty na gruncie ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 1082 ze zm.) – dalej u.p.o.

Zdaniem Związku Nauczycielstwa Polskiego większość zaproponowanych zmian narusza zakres ustrojowego podziału kompetencji organów prowadzących szkoły i wykracza zdecydowanie poza kompetencje kuratora oświaty jako organu nadzoru pedagogicznego.

Konstrukcja kompetencyjna określona w ustawie Prawo oświatowe nadaje organom prowadzącym kompetencje organizacyjne. Przedmiotowy projekt nowelizacji, wbrew ustawie, nadaje kompetencje organizacyjne kuratorowi oświaty.

Zgodnie z treścią art. 8 ust. 2 u.p.o. wskazano podmioty, które mają prawo do zakładania i prowadzenia szkół i placówek, tj. jednostki samorządu terytorialnego, osoby prawne i osoby fizyczne. W zakresie jednostek samorządu terytorialnego zapewnienie kształcenia, wychowania i opieki, w tym kształcenia specjalnego i profilaktyki społecznej, jest zadaniem oświatowym gmin, powiatów i samorządów województw (art. 11 ust. 1 u.p.o.).

Na podstawie art. 10 ust. 1 u.p.o. organ prowadzący szkołę lub placówkę odpowiada za jej działalność. Do zadań organu prowadzącego szkołę lub placówkę należy m.in.

•  zapewnienie warunków działania szkoły lub placówki, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki,
•  zapewnienie warunków umożliwiających stosowanie specjalnej organizacji nauki i metod pracy dla dzieci i młodzieży objętych kształceniem specjalnym,
•  wykonywanie remontów obiektów szkolnych oraz zadań inwestycyjnych w tym zakresie,
•   zapewnienie obsługi administracyjnej, w tym prawnej, obsługi finansowej i obsługi organizacyjnej szkoły lub placówki,
•  wyposażenie szkoły lub placówki w pomoce dydaktyczne i sprzęt niezbędny do pełnej realizacji programów nauczania, programów wychowawczo-profilaktycznych, przeprowadzania egzaminów oraz wykonywania innych zadań statutowych,
•  wykonywanie czynności w sprawach z zakresu prawa pracy w stosunku do dyrektora szkoły lub placówki.

W związku z powyższym zakresem kompetencji ustawa przyznaje organowi prowadzącemu szkołę lub placówkę prawo do sprawowania nadzoru nad jej działalnością w zakresie spraw finansowych i administracyjnych (art. 57 u.p.o.).

Tymczasem ustawowe kompetencje kuratora oświaty zostały wskazane w treści art. 51 ust. 1 u.p.o. W ramach tych kompetencji mieści się prawo do sprawowania nadzoru pedagogicznego.

Wśród kompetencji kuratora oświaty nie wskazano uprawnień organizacyjnych dotyczących powoływania i odwoływania z funkcji dyrektorów szkół. Należy w tym miejscu ponownie przywołać treść art. 10 ust. 1 pkt 6 u.p.o. na podstawie której to organ prowadzący, a nie kurator oświaty, wykonuje czynności w sprawach z zakresu prawa pracy w stosunku do dyrektora szkoły lub placówki.

Tymczasem z treści projektu nowelizacji wynika, że kurator oświaty otrzymuje instrumenty prawne, które zdecydowanie wykraczają poza ustawowe kompetencje organu nadzoru pedagogicznego. Część projektowanych kompetencji kuratora oświaty wpływa fundamentalnie na ustawowe prawo organu prowadzącego odnośnie prawa do wyłonienia kandydata i powołania tej osoby na stanowisko dyrektora szkoły.

Nowe uprawnienia kuratora oświaty wskazane w treści projektowanej nowelizacji dotyczą:

•  powołania na stanowisko dyrektora osoby niebędącej nauczycielem po pozytywnej opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny (art. 62 ust. 2 u.p.o.),
•  powołania na stanowisko dyrektora ustalonemu przez siebie kandydatowi, gdy do konkursu nie zgłosi się żaden kandydat albo w wyniku konkursu nie wyłoniono kandydata po uzyskaniu pozytywnej opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny (art. 63 ust. 12 u.p.o.),
•  zdecydowanego zwiększenia liczby przedstawicieli organu sprawującego nadzór pedagogiczny w składzie komisji konkursowej (art. 63 ust. 14 u.p.o.),
•  powierzenia funkcji dyrektora na okres skróconej kadencji po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty (art. 63 ust. 21 i ust. 22 u.p.o.).

Analiza proponowanych zmian prowadzi jednak do odmiennych wniosków i daje podstawy do stwierdzenia, że przepisy nowelizujące ustawę Prawo oświatowe głównie mają na celu zwiększenie wpływu w zarządzaniu oświatą poprzez podporządkowanie kuratorom oświaty (de facto ministrowi) procesu powoływania i odwoływania dyrektorów przedszkoli, szkół i placówek. Świadczy o tym propozycja zmian w składzie komisji konkursowej na stanowisko dyrektora, w której organ nadzoru pedagogicznego ma mieć dominującą pozycję, co należy ocenić negatywnie.

W tym kontekście budzi poważne wątpliwości proponowane rozwiązanie, aby organ nadzoru pedagogicznego w składzie komisji dysponował większą liczbą głosów (5) niż organ prowadzący szkołę (3), co nie tylko zaburza równowagę w składzie komisji konkursowej na rzecz jednego organu, ale również prowadzi do tego, że umniejsza się rolę organu prowadzącego w wyborze dyrektora mimo, iż to jednostki samorządu terytorialnego głównie finansują zadania oświatowe.

W świetle tego, budzi zastrzeżenia możliwość dysponowania „głosami” w toku postępowania niezależnie od liczby przedstawicieli biorących udział w posiedzeniu komisji konkursowej.

Bez wątpienia wprowadzone rozwiązanie stanowi próbę scentralizowania zarządzania oświatą i powrót do rozwiązań, którym obca była idea samorządności i demokratyzacji życia szkoły, a ich wdrożenie prowadzi do odebrania organom prowadzącym i kierownictwu szkół autonomii i realnej możliwości wpływu na jakość pracy szkół i placówek.

Negatywnie należy również ocenić zmiany, które uprawniają organ nadzoru pedagogicznego do złożenia wniosku o odwołanie dyrektora przedszkola, szkoły lub placówki oświatowej w trakcie roku szkolnego bez wypowiedzenia, gdzie rola organu prowadzącego sprowadza się tylko do wydania stosownego zarządzenia (uchwały).

W tym miejscu należy zauważyć, iż aktualnie obowiązujące przepisy przewidują możliwość odwołania dyrektora, w tym na wniosek organu sprawującego nadzór pedagogiczny. Dlatego nie sposób zgodzić się z argumentacją ministerstwa o celowości tego typu zmiany. Na aprobatę nie zasługują także zmiany w trybie odwołania dyrektora, w trakcie roku szkolonego bez wypowiedzenia, gdyż obecnie obowiązujące przepisy również przewidują obowiązek współdziałania organów, o których mowa w uzasadnieniu projektu nowelizacji ustawy, co zapewnia optymalne warunki funkcjonowania szkoły lub placówki na poziomie zarządzania jej działalnością.

W związku z tym, że na gruncie wykładni prawa i orzeczeń sądowych brak pozytywnej opinii uprawnionego podmiotu uniemożliwia skuteczne i wiążące dokonanie czynności prawnej, należy uznać, że kurator oświaty został wyposażony w kompetencję do współdecydowania o tym komu będzie powierzona funkcja dyrektora szkoły.

Zatem kurator oświaty został w tym zakresie wyposażony w konstytutywne uprawnienie stanowiące, które dotychczas przysługiwało wyłącznie organowi prowadzącemu, który nadal jest zobowiązany do zakładania i prowadzenia szkół i placówek.

Należy uznać, że na gruncie obecnie obowiązującego prawa taka zmiana jest całkowicie nieuprawniona. Kurator oświaty nabywa określone uprawnienia organu prowadzącego bez jednoczesnego przejęcia części jego ustawowych obowiązków w zakresie zakładania i prowadzenia jednostek systemu oświaty.

Tak fundamentalną zmianę można dokonać jedynie na podstawie odrębnej ustawy dokonującej całkowitej zmiany ustroju polskiego systemu oświaty, która przywracałaby centralistyczną organizację oświaty. Byłby to powrót do organizacji, która obowiązywała przed przekazaniem prowadzenia oświaty samorządowi terytorialnemu.

Taka zmiana wymagałaby jednak nie tylko całościowej zmiany ustawy ustrojowej systemu oświaty (u.p.o.), ale także ustaw samorządowych, ustawy o finansowaniu oświaty, etc.

Uznać więc należy, że w obecnym kształcie zaproponowane rozwiązanie stanowi swoistą uzurpację kompetencji w odniesieniu do kuratora oświaty kosztem ustawowych uprawnień organów prowadzących szkoły. Takie rozwiązanie jest całkowicie sprzeczne z przyjętym w latach 90-tych ustrojem systemu oświaty, polegającym na decentralizacji zadań państwa.

Związek Nauczycielstwa Polskiego negatywnie opiniuje ww. zmiany.

II. Projekt nowelizacji zmierza do wprowadzenia urzędowej kontroli działalności stowarzyszeń i innych organizacji, a także zdecydowanego sformalizowania procedury, co może zmierzać do ograniczenia wspierania systemu oświaty przez stowarzyszenia i inne organizacje – w sposób sprzeczny z podstawowymi zasadami działania systemu oświaty.

Zgodnie z treścią art. 86 ust. 1 u.p.o. w szkole i placówce mogą działać stowarzyszenia i inne organizacje, a w szczególności organizacje harcerskie, których celem statutowym jest działalność wychowawcza albo rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej szkoły lub placówki.

W myśl art. 86 ust. 2 u.p.o. podjęcie działalności w szkole lub placówce przez stowarzyszenie lub inną organizację, dotychczas wymaga uzyskania zgody dyrektora szkoły lub placówki, wyrażonej po uprzednim uzgodnieniu warunków tej działalności oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii rady szkoły lub placówki i rady rodziców.

Nowelizacja zakłada, że po dokonaniu zmiany legislacyjnej działalność stowarzyszeń i innych organizacji będzie wymagać:

•  przekazania kuratorowi oświaty programu zajęć oraz materiałów wykorzystywanych do realizacji programu zajęć – nie później niż na dwa miesiące przed rozpoczęciem zajęć,
•  uzyskania pozytywnej opinii kuratora oświaty,
•  przekazania rodzicom niepełnoletniego ucznia lub pełnoletniemu uczniowi pełnej informacji o celach i treściach realizowanego programu zajęć, pozytywnej opinii kuratora oświaty, rady szkoły lub placówki i rady rodziców,
•  pisemnej zgody rodziców niepełnoletniego ucznia lub pełnoletniego ucznia.

Należy zwrócić uwagę, że przepis nie określa żadnych kryteriów normatywnych według których kurator oświaty będzie dokonywał oceny przedłożonego programu zajęć i materiałów wykorzystywanych do realizacji programu zajęć – co może oznaczać dowolność dokonywania oceny lub kierowania się kryteriami sprzecznymi z ogólnymi zasadami polskiego systemu oświaty.

Zgodnie bowiem z treścią art. 3 ust. 1 u.p.o. system oświaty jest oparty o zasadę wsparcia przez organizacje pozarządowe, w tym organizacje harcerskie, a także osoby prawne prowadzące statutową działalność w zakresie oświaty i wychowania. Ponadto w myśl art. 1 pkt 12 u.p.o. system oświaty zapewnia w szczególności kształtowanie u uczniów postaw prospołecznych, w tym poprzez możliwość udziału w działaniach z zakresu wolontariatu, sprzyjających aktywnemu uczestnictwu uczniów w życiu społecznym.

Należy zwrócić uwagę, że w praktyce negatywna opinia kuratora oświaty może spowodować zakaz prowadzenia działalności w szkole przez daną organizację – w sytuacji gdy program zajęć zostanie pozytywnie zaopiniowany przez radę szkoły i radę rodziców. Zatem w sytuacji, gdy kurator oświaty nie wyda pozytywnej opinii, pozytywna opinia podmiotów działających w szkole i żywotnie zainteresowanych wprowadzeniem określonej współpracy z danymi organizacjami, a więc rady szkoły i rady rodziców, stanie się opinią bezskuteczną i bezprzedmiotową.

Uznać więc należy, że zaproponowana nowelizacja jest ograniczeniem dotychczasowych kompetencji rady szkoły i rady rodziców.

Zaproponowana nowelizacja wprowadza sformalizowaną procedurę umożliwiającą działanie w szkole stowarzyszeniom i innym organizacjom. Procedura zobowiązująca dyrektora szkoły do przekazywania rodzicom uczniów lub pełnoletnim uczniom informacji o celach i treściach realizowanego programu zajęć, a także obowiązek uzyskiwania ich zgody na realizację zajęć – wobec nagminnego braku zapewnienia odpowiedniej obsługi administracyjnej w szkołach – spowoduje w ogromnej mierze paraliż proceduralny i uniemożliwienie działania w szkole jakichkolwiek stowarzyszeń i innych organizacji, co w sposób bezpośredni naruszać będzie zasady określone w art. 3 ust. 1 u.p.o. i art. 1 pkt 12 u.p.o.

Związek Nauczycielstwa Polskiego negatywnie opiniuje ww. zmiany.

III. Projekt nowelizacji uchyla obowiązek opiniowania przez związki zawodowe arkuszy organizacji szkoły i przedszkola prowadzonych przez osobę prawną inną niż jednostka samorządu terytorialnego lub osobę fizyczną.

Zgodnie z aktualnie obowiązującym art. 110 ust. 2a u.p.o. w przypadku szkół lub przedszkoli prowadzonych przez osobę prawną inną niż jednostka samorządu terytorialnego lub osobę fizyczną, arkusz organizacji szkoły lub przedszkola opracowuje dyrektor szkoły lub przedszkola, a następnie przekazuje do zaopiniowania zakładowym organizacjom związkowym będącym jednostkami organizacyjnymi organizacji związkowych reprezentatywnych w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego albo jednostkami organizacyjnymi organizacji związkowych wchodzących w skład organizacji związkowych reprezentatywnych w rozumieniu tej ustawy, zrzeszających nauczycieli, które przedstawiły dyrektorowi szkoły lub przedszkola informację, o której mowa w art. 25(1) ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 263 z późn.zm.).

Nie ma żadnego uzasadnienia dla pozbawiania związków zawodowych prawa do zaopiniowania arkusza organizacyjnego w prywatnych jednostkach systemu oświaty, zwłaszcza, że dana organizacja pracy prowadzi bezpośrednio do zmian w zakresie warunków pracy i płacy nauczycieli oraz rozwiązywania umów o pracę.

Związek Nauczycielstwa Polskiego negatywnie opiniuje ww. zmianę.

IV. Odnośnie zmian do art. 85t ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 2215 z późn.zm.) – dalej KN, poważne wątpliwości budzi propozycja wprowadzenia dodatkowej normy (ust. 2a) umożliwiającej kuratorowi oświaty faktyczne zawieszenie dyrektora szkoły w pełnieniu obowiązków w sprawach niecierpiących zwłoki związanych z zagrożeniem bezpieczeństwa uczniów w czasie zajęć organizowanych przez szkołę. W takiej sytuacji organ sprawujący nadzór pedagogiczny może wystąpić do organu prowadzącego szkołę z wnioskiem o zawieszenie dyrektora w pełnieniu obowiązków i wniosek ten jest wiążący dla organu prowadzącego szkołę.

Należy zwrócić uwagę, że w obecnym brzmieniu art. 85t ust. 1 in fine KN umożliwia zawieszenie dyrektora w sprawach niecierpiących zwłoki, więc powtarzanie tej samej dyspozycji w kolejnym ustępie tego samego przepisu należy traktować jako błąd legislacyjny prowadzący do wadliwej praktyki.

Ponadto związanie organu prowadzącego wnioskiem organu nadzoru pedagogicznego pozbawia go realnego wpływu na zawieszenie dyrektora mimo, iż to organ prowadzący wobec dyrektora wykonuje czynności z zakresu prawa pracy – co jest sprzeczne z ustawą, a ściślej z art. 10 pkt 6 u.p.o.

Związek Nauczycielstwa Polskiego negatywnie opiniuje ww. zmianę.

V. W ustawie z dnia 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej (Dz. U. z 2021 r. poz. 584 i 619) proponuje się wprowadzenie dodatkowego art. 66b, stanowiącego delegację dla ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania do pozyskiwania z bazy danych SIO danych nauczyciela obejmujących m.in. wskazanie czy nauczyciel przebywa na urlopie dla poratowania zdrowia, o którym mowa w art. 73 KN.

Należy zwrócić uwagę, że z treści projektowanego art. 66b wynika, że dane te mają posłużyć Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych do przeprowadzania analiz przyczyn:

• nieobecności nauczycieli w pracy z powodu urlopu macierzyńskiego lub
•  czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby, w tym monitorowania przyczyn, skali oraz cykliczności nieobecności.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych miałby dokonywać na potrzeby własne lub ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania badań, prognoz lub opracowań dotyczących nieobecności nauczycieli w pracy wskutek choroby, a także szacowania skutków finansowych zmian przepisów z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Po pierwsze należy wyrazić podstawową wątpliwość czy delegacja określona w projektowanym art. 66b ust. 1 nie narusza zasady rzetelnej legislacji, a szczególnie zasady proporcjonalności. Na podstawie przyjętego rozwiązania przetwarzaniu i udostępnianiu między Ministrem Edukacji i Nauki i Zakładem Ubezpieczeń Społecznych podlegać będą określone ustawą dane.

Zdaniem ZNP nie ma żadnego uzasadnienia, aby w ramach ww. delegacji, zwłaszcza pod kątem wykazanego celu ustawodawczego, przetwarzać i udostępniać dane dotyczące np. m.in.:

•   imienia i nazwiska,
•   numeru PESEL, serii i numeru paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość,
•   daty urodzenia,
•   płci,
•   stażu pracy,
•   stażu pracy pedagogicznej,
•   typu szkoły lub placówki oświatowej, w której jest zatrudniony,
•   kodu TERYT gminy miejsca zatrudnienia,
•   podstawy prawnej zatrudnienia,
•   stopnia awansu zawodowego,
•   wykształcenia,
•   wymiaru etatu.

Zaproponowane rozwiązanie zdaniem ZNP narusza zasadę proporcjonalności, która szczególny nacisk kładzie na adekwatność celu i środka użytego do jego osiągnięcia. Zbieranie tak szerokich danych osobowych może być oceniane jako naruszające zasady ochrony danych osobowych w kontekście zindywidualizowanym.

Ponadto wyraźnie należy zaznaczyć, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie posiada kompetencji statystycznych, umożliwiających mu zbieranie i przeprowadzania analiz danych. Takie kompetencje mają jedynie służby statystyki publicznej, którymi są zgodnie z treścią art. 22 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 955 ze zm.) – dalej u.s.p., Prezes Głównego Urzędu Statystycznego oraz podlegli mu dyrektorzy urzędów statystycznych.

Na podstawie art. 25 ust. 1 pkt 1 – 3 u.s.p. do zadań Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego należy:

•  rozpoznawanie zapotrzebowania na informacje i analizy statystyczne, koordynowanie prac i przygotowywanie projektu programu badań statystycznych statystyki publicznej,
•  organizowanie i prowadzenie badań statystycznych oraz ustalanie ich metodologii,
•  zbieranie, gromadzenie i opracowywanie danych statystycznych oraz ich analizowanie.

Tymczasem na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 423 ze zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych wykonuje jedynie zadania z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Po drugie należy zauważyć niezgodność katalogu pozyskiwanych danych z celem określonym w delegacji. Z treści delegacji wynika expressis verbis, że pozyskanie danych dotyczy ustalenia przyczyn nieobecności nauczycieli w pracy z powodu urlopu macierzyńskiego lub czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby.

Tymczasem urlop dla poratowania zdrowia nie jest ani urlopem macierzyńskim, ani czasową niezdolnością do pracy wskutek choroby (zwolnieniem lekarskim).

Zgodnie z treścią § 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 1632 ze zm.) – dalej r.u.n.p., dowodem usprawiedliwiającym nieobecność w pracy jest m.in. zaświadczenie lekarskie, wydawane na podstawie art. 55 stawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. Dz. U. z 2021 r. poz. 1133 z późn.zm.) – dalej u.ś.p.ch.m. Zaświadczenie to zawiera wskazanie odnośnie okresu orzeczonej czasowej niezdolności do pracy, w tym okres pobytu w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej (art. 55 ust. 3 pkt 5 u.ś.p.ch.m.).

Czasowa niezdolność do pracy uprawnia do wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego, według dyspozycji art. 92 § 1 i 4 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320 z późn.zm.).

Tymczasem urlop dla poratowania zdrowia jest udzielany wyłącznie po spełnieniu przez nauczyciela warunków formalnych, określonych w art. 73 ust. 1 KN. Warunki formalne dotyczą konieczności pracy w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony oraz spełnienia wymogu nieprzerwanego przepracowania co najmniej 7 lat w szkole w wymiarze nie niższym niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć – bezpośrednio przed datą udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia.

Prawo do urlopu dla poratowania zdrowia nie jest więc tożsame z czasową niezdolnością do pracy, ponieważ zwolnienie lekarskie nie jest związane z koniecznością wypełnienia określonych warunków formalnych w postaci określonego stażu pracy i wymiaru zatrudnienia, a jedynie wystąpieniem choroby.

Ponadto na podstawie art. 73 ust. 5 KN w okresie urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel ma prawo do wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za wysługę lat oraz prawo do innych świadczeń pracowniczych. Tak więc nauczyciel w okresie urlopu nie otrzymuje wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego.

Należy także zwrócić uwagę, że sposób wykorzystania urlopu dla poratowania zdrowia monitorowany jest wyłącznie przez dyrektora szkoły według kryterium wskazanego w treści art. 73 ust. 7 zd. drugie KN i żaden inny organ nie jest do tego uprawniony.

Zatem Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest podmiotem uprawnionym do „monitorowania przyczyn, skali oraz cykliczności nieobecności” związanej z urlopem dla poratowania zdrowia, ponieważ taką kompetencję i to w zakresie ograniczonym ustawą, posiada jedynie dyrektor szkoły.

Natomiast „monitorowania przyczyn, skali oraz cykliczności nieobecności” związanych ze zwolnieniami lekarskimi Zakład Ubezpieczeń Społecznych może dokonywać na podstawie swojej własnej kompetencji określonej w § 10 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy oraz formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich (Dz.U. Nr 65 poz. 743 ze zm.).

W myśl tej normy wątpliwości, czy zwolnienie lekarskie od pracy wykorzystywane było niezgodnie z jego celem, rozstrzyga właściwa jednostka organizacyjna Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, uzyskując w miarę potrzeby opinię lekarza leczącego, i wydaje w razie sporu decyzję, od której przysługują środki odwoławcze określone w odrębnych przepisach.

W związku z powyższym Związek Nauczycielstwa Polskiego negatywnie opiniuje ww. zmianę.

Z poważaniem,

Sławomir Broniarz /-/

Prezes ZNP

Przerwa urlopowa - informacja

 Witam. Od 15 lipca do 15 sierpnia br. biuro Oddziału ZNP w Wolsztynie będzie nieczynne.

W pilnych przypadkach proszę o kontakt telefoniczny 691 451 038.

Magdalena Piotrowska

prezes ZNP Oddział w Wolsztynie 

 

Obywatelski Kongres Edukacyjny

 

Zapraszamy na Obywatelski Kongres Edukacyjny! To forum dyskusji różnych środowisk na temat zmian planowanych w edukacji autorstwa Ministra Edukacji i Nauki.

Termin	21 lipca 2021 r., godz. 10.00 – 14.00
Miejsce	Formuła hybrydowa: – panel w Warszawie oraz dyskusja online za pośrednictwem aplikacji ZOOM – transmisja live całego wydarzenia na Facebooku
Opis	Obywatelski Kongres Edukacyjny to forum dyskusji różnych środowisk na temat zmian planowanych w edukacji autorstwa Ministra Edukacji i Nauki Przemysława Czarnka, które dotyczą autonomii szkół i  nauczycieli, podstaw programowych, lektur, statusu zawodowego nauczycieli, współpracy szkół z organizacjami pozarządowymi, finansowania oświaty, roli samorządów i kuratorów oświaty.   Do udziału w dyskusji zapraszamy rodziców, uczniów, nauczycieli/ki, dyrektorów, przedstawicieli organizacji pozarządowych, szkół niepublicznych, samorządów, partii politycznych, partnerów społecznych.   Chcemy, aby Obywatelski Kongres Edukacyjny przyczynił się do budowania obywatelskiej wspólnoty i poczucia odpowiedzialności za przyszłość polskich uczniów i polskiej edukacji.
Program	Godz. 10.00 – 10.05: Otwarcie kongresu Godz. 10.05 – 10.15: Co chce zmienić minister edukacji? – wstęp Godz. 10.15 – 11.15: Panel dyskusyjny / Warszawa Godz. 11.15 – 13.30: Dyskusja online / rejestracja na platformie ZOOM – link poniżej Godz. 13.30 – 13.40: Odpowiedzi na wybrane pytania Godz. 13.40 – 13.45: List otwarty Godz. 13.45 – 13.50: Zamknięcie kongresu
Rejestracja online	Osoby, które chcą zabrać głos podczas kongresu: https://forms.office.com/r/cFgrtbssEN   Uczestnicy/uczestniczki kongresu: https://forms.office.com/r/rsiE1BLY5Z
Transmisja	Kongres będzie transmitowany na żywo na facebookowym profilu ZNP: @znpeduplObywatelski Kongres Edukacyjny https://www.facebook.com/znpedupl