W piątek 28 listopada wchodzi w życie nowelizacja rozporządzenia w sprawie oceny pracy nauczycieli. Nowe przepisy upraszczają kryteria oceny pracy i zasady punktacji. Zwiększają też udział nauczycieli w całym procesie – w tym w procedurze odwoławczej.
Przypomnijmy, że z datą 13 listopada w Dzienniku Ustaw (pozycja 1550) opublikowano rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 29 października 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie oceny pracy nauczycieli. Minęły 14 dni od publikacji więc nowe zasady oceny pracy nauczyciela wchodzą w życie.
„Nowelizacja rozporządzenia została przygotowana w związku z wnioskami z prac grupy roboczej w ramach Zespołu ds. pragmatyki zawodowej nauczycieli. Partnerzy społeczni biorący udział w tych pracach – przedstawiciele nauczycielskich związków zawodowych oraz organizacji jednostek samorządu terytorialnego- wskazywali na potrzebę uproszczenia zasad oceniania, zwiększenia ich przejrzystości oraz zapewnienia nauczycielom większego wpływu na proces oceny” – przypomniało MEN w komunikacie.
Co się zmieniło?
>> Liczba kryteriów została zmniejszona – brak kryteriów dodatkowych Wszystkie kryteria odnoszą się bezpośrednio do obowiązków nauczyciela wynikających z ustawy – Prawo oświatowe oraz Karty Nauczyciela.
>> Wprowadzono uproszczoną skalę punktacji, co zapewnia większą jednoznaczność i przejrzystość procesu oceniania.
>> Dyrektor szkoły ma obowiązek zapoznać nauczyciela nie tylko z projektem oceny, ale również z opiniami wydanymi przez uprawnione podmioty, w tym: radę rodziców (jeśli działa w szkole), mentora (w przypadku nauczyciela w trakcie przygotowania zawodowego), samorząd uczniowski, doradcę metodycznego lub innego nauczyciela mianowanego/dyplomowanego,
>> Nauczyciel ma prawo ustnie lub pisemnie odnieść się do przedstawionych opinii w terminie 5 dni roboczych od dnia zapoznania się z nimi.
>> W przypadku złożenia odwołania od oceny, dyrektor szkoły ma obowiązek przekazać nauczycielowi swoje pisemne stanowisko wobec zarzutów podniesionych w odwołaniu.
„Uproszczenie kryteriów oceny pracy nauczyciela poprzez likwidację podziału na kryteria obowiązkowe i dodatkowe” – to jedno z postanowień rozporządzenia zmieniającego dotychczasowe przepisy.
W dotychczasowych kryteriach obowiązkowych dokonano kilka zmian. Np. nauczyciel nadal będzie oceniamy m.in. za kształtowanie postaw: obywatelskiej, patriotycznej i prospołecznej, ale już nie „poprzez przykład własny”. Do wykazu dziewięciu obowiązkowych kryteriów (obecnie „szczegółowych”) dopisano jeszcze dwa zaczerpnięte z wykreślonej z rozporządzenia listy kryteriów dodatkowych – m.in. „diagnozowanie potrzeb i możliwości ucznia oraz indywidualizowanie pracy z uczniem”.
Zmianie uległy również zasady dokonywania oceny nauczyciela przez dyrektora szkoły. Uproszczono punktację! Dotychczas za spełnienie pierwszego obowiązkowego kryterium nauczyciel mógł otrzymać od zera do 30 punktów. Za pozostałe kryteria – od zera do 5 pkt. ZNP postulował redukcję punktacji do zasady zerojedynkowej: spełnił (zero punktów) – nie spełnił (1 pkt). MEN zgodziło się odejść od rozbudowanej punktacji, przyjmując, że za każde kryterium nauczyciel może otrzymać od zera do trzech punktów.
„Poziom spełniania kryteriów oceny pracy jest oceniany w punktach od 0 do 3, bez liczb ułamkowych” – wskazano w zmienionym rozporządzeniu.
Nowelizacja spełnia postulaty zgłaszane przez ZNP podczas prac grupy roboczej w MEN zajmującej się zasadami oceny pracy. Związek dążył do ucywilizowania przepisów wprowadzonych w 2022 r. przez ówczesnego ministra edukacji Przemysława Czarnka z PiS. Poprawienie obecnego rozporządzenia to tylko plan minimum, ZNP chce stworzenia całkiem nowego systemu oceny.
Nowe rozporządzenie znajduje się tutaj
Szczegółowe kryteria oceny pracy nauczyciela (po zmianie) obejmują:
1) poprawność merytoryczną i metodyczną prowadzonych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, wynikających ze specyfiki szkoły i zajmowanego stanowiska, z uwzględnieniem wykorzystania metod aktywizujących ucznia, w tym narzędzi multimedialnych i informatycznych, dostosowanych do specyfiki zajęć;
1a) analizowanie własnej pracy i wykorzystywanie wniosków wynikających z tej analizy do doskonalenia procesu dydaktyczno-wychowawczego i opiekuńczego oraz osiąganie pozytywnych efektów pracy;
2) dbałość o bezpieczne i higieniczne warunki nauki, wychowania i opieki;
3) znajomość praw dziecka, w tym praw określonych w Konwencji o prawach dziecka, przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 20 listopada 1989 r., ich realizację oraz kierowanie się dobrem ucznia i troską o jego zdrowie z poszanowaniem jego godności osobistej;
4) wspieranie każdego ucznia, w tym ucznia niepełnosprawnego, w jego rozwoju oraz tworzenie warunków do aktywnego i pełnego uczestnictwa ucznia w życiu szkoły oraz środowiska lokalnego;
5) kształtowanie u uczniów szacunku do drugiego człowieka, świadomości posiadanych praw oraz postaw: obywatelskiej, patriotycznej i prospołecznej;
6) współpracę z innymi nauczycielami w zakresie wynikającym z realizowanych przez szkołę zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych oraz zadań statutowych;
7) przestrzeganie przepisów prawa z zakresu funkcjonowania szkoły oraz wewnętrznych uregulowań obowiązujących w szkole, w której nauczyciel jest zatrudniony;
8) poszerzanie wiedzy i doskonalenie umiejętności związanych z wykonywaną pracą, w tym umiejętności komunikacyjnych i interpersonalnych, oraz wykorzystanie w pracy wiedzy nabytej w wyniku doskonalenia zawodowego;
9) współpracę z rodzicami;
10) realizowanie innych zajęć i czynności, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 Karty Nauczyciela;
11) diagnozowanie potrzeb i możliwości ucznia oraz indywidualizowanie pracy z uczniem.
Więcej na temat zmian w kryteriach i punktacji piszemy w Głosie Nauczycielskim (nr 47-48 z 19 -26 listopada nr.)
(GN)
