1 LISTOPADA (ZG ZNP 31.10.2023.)

 

Pamiętamy o naszych bliskich, którzy odeszli, a także o naszych Koleżankach i Kolegach – nauczycielach  i pracownikach oświaty, których nie ma już z nami …

Zbliża się 1 listopada. Pamiętajmy o tych, którzy odeszli (2022–2023) 30 PAŹDZIERNIKA 2023 Głos Nauczycielski

 W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy na wieczny spoczynek udało się wielu nauczycieli, ludzi oświaty, kultury, nauki, Koleżanek i Kolegów ze Związku.  Nie sposób wymienić wszystkich zasłużonych dla edukacji, kultury i nauki, którzy odeszli – pozostaną w naszej pamięci, osobistych wspomnieniach. Poświęćmy im chwilę zadumy.

Warto przypomnieć, że w ostatnim roku odeszli m.in.: prof. Zygmunt Cybulski, honorowy prezes Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki Związku Nauczycielstwa Polskiego; Stanisław Rajski, były przewodniczący Krajowej Sekcji Pracowników Administracji i Obsługi ZNP; Maria Jędryczkowska, była członkini Prezydium ZG ZNP i była prezes Okręgu ZNP w Białej Podlaskiej; Wanda Łukaszewicz, była prezes i wiceprezes ZNP w Uniwersytecie Warszawskim i długoletnia członkini jego władz, czy Krystyna Maria Kwapiszewska, legendarna wołomińska nauczycielka TON i ZNP, która dożyła 100 lat. Kilka dni temu zmarła Wiesława Wojno, związana z ZNP nauczycielka wielu gdyńskich szkół.

Na wieczny nauczycielski dyżur odszedł również Alojzy Lech Kowalski, członek Związku Nauczycielstwa Polskiego, budowniczy i wieloletni dyrektor szkół w powiecie toruńskim i Toruniu, wyróżniony tytułem „Współczesnego Torunianina Stulecia” w kategorii oświata.Wśród ważnych dla Związku osób, które pożegnaliśmy, był również Józef Staniszewski, były wieloletni prezes Okręgu ZNP w Kielcach, Honorowy Prezes Okręgu Świętokrzyskiego ZNP.

W listopadzie 2022 odszedł Jerzy Połomski, piosenkarz. W grudniu 2022 pożegnaliśmy  gen. Mirosława Hermaszewskiego, pierwszego i jedynego Polaka, który odbył lot w kosmos; Emiliana Kamińskiego aktora i reżysera, założyciela Fundacji Atut i Teatru Kamienica czy Jana Nowickiego, aktora, reżysera, pedagoga, pisarza i poetę.

Już w 2023 roku pożegnaliśmy m.in. Leonarda Pietraszaka aktora teatralnego, filmowego i telewizyjnego; aktora Andrzeja Precigsa, Barbarę Borys-Damięcką aktorkę, reżyserkę i senator; prof. Szewacha Weissa, byłego ambasadora Izraela w Polsce; Janusza Weissa, dziennikarza i prezentera; prof. Pawła Śpiewaka, znanego socjologa i historyka idei; prof. Michała Głowińskiego, językoznawcę związanego przez lata z PAN, prof. Andrzeja Zieniewicza, polonistę i znawcę literatury, Macieja Prusa, reżysera teatralnego i operowego, Annę Czerwińską, alpinistkę i himalaistkę i wiele innych znanych i zasłużonych postaci.

Cześć Ich pamięci!

 (GN)

Konferencja prasowa ZNP 24.10.2023 ZG ZNP

 

24 października 2023 roku ZNP zaapelował do prezydenta Andrzeja Dudy, by powierzył misję tworzenia rządu partiom demokratycznej opozycji, które w wyborach parlamentarnych uzyskały większość parlamentarną i tym samym żeby, jak najszybciej został wyłoniony nowy minister edukacji narodowej.

Z apelem do prezydenta wystąpili na konferencji prasowej prezes Związku Nauczycielstwa Polskiego Sławomir Broniarz i wiceprezes ZG ZNP Urszula Woźniak.

– Związek Nauczycielstwa Polskiego zwraca się do z apelem do pana prezydenta o to, by możliwie pilnie, a w zasadzie w sposób niezwłoczny, natychmiastowy, udzielił misji tworzenia nowego rządu opozycji demokratycznej, po to abyśmy jak najszybciej mogli wyłonić nowego ministra edukacji narodowej – powiedział prezes ZNP Sławomir Broniarz. – Powtórzę: ministra edukacji narodowej, albowiem moim zdaniem, należy te dwa resorty całkowicie rozdzielić. Inne są zadania resortu, który odpowiada za prawie 30 tys. szkół i placówek, inne natomiast tego segmentu, także edukacyjnego, który zajmuje się szkołami wyższymi i placówkami naukowo-badawczymi – wskazał prezes ZNP.

– Szkoły, które zatrudniają ponad 700 tys. nauczycieli wymagają zmian, odnowy, odpolitycznienia, uspokojenia, ale w żadnej mierze nie oczekują rewolucji – mówił prezes ZNP. – Podobne nastroje dominują w szkolnictwie wyższym i nauce – dodał.

– Dążymy do szkoły samorządowej i odpolitycznionej – podkreśliła Urszula Woźniak, wiceprezes ZG ZNP. – Samorządowej – podkreślam, bo to powinna być szkoła wiodąca, natomiast w ostatnich latach, a zwłaszcza w ostatnim roku w edukacji niepublicznej podwoiła się liczba uczniów. To co dla nas jest ważne, pierwszoplanowe – ponieważ jesteśmy związkiem zawodowym – to podniesienie wynagrodzeń nauczycieli i zabezpieczenie w budżecie na przyszły rok takiej wysokości subwencji oświatowej, aby środki na edukację wzrosły. Mamy na myśli co najmniej 3 proc. PKB –  powiedziała wiceprezes ZG ZNP Urszula Woźniak.

Wiceprezes ZG ZNP wskazała też na postulat powiązania wysokości wynagrodzeń nauczycieli ze średnim wynagrodzeniem w gospodarce. Jak mówiła spowoduje to automatyzm ustalania wysokości wynagrodzeń nauczycieli oraz odpolityczni je, gdyż wysokość wynagrodzenia nie będzie zależna od decyzji polityków.

– Chcemy przede wszystkim, żeby uczniowie i uczennice czuli się w szkole bezpiecznie, żeby nie byli obciążeni i przeciążeni, żeby nauczyciele powracali do szkoły – powiedziała wiceprezes ZG ZNP Urszula Woźniak. Zaznaczyła, że tylko w ubiegłym roku szkolnym odeszło z zawodu 3 tys. nauczycieli, 3 tys. poszło na emeryturę, a 14 tys. poszło na urlopy zdrowotne. – Teraz będą podejmować decyzję, czy wrócić do szkoły, czy nie wrócić – dodała wiceprezes ZG ZNP.

– Jest wiele spraw, które można dość szybko doprecyzować, uregulować i poprawią one warunki pracy nauczycieli, funkcjonowanie szkół oraz warunki nauki uczniów i uczennic jak:

• wynagrodzenie nauczycieli za godziny ponadwymiarowe, w tym wycieczki szkolne, “białe” i “zielone szkoły”,
• modyfikacja awansu zawodowego i oceny pracy nauczycieli i dyrektorów,
• środki na doskonalenie zawodowe nauczycieli,
• umocowanie metodyków,
• wykreślenie z ustawy prawo oświatowe zapisu o odpowiedzialności karnej

A w kolejnej pespektywie:

• podstawy programowe – równowaga między ilością wiedzy, a umiejętnościami kompetencjami,
• uelastycznienie ramowych planów nauczania,
• liczebność oddziałów,
• rzeczywisty dialog z partnerami społecznymi

To doprowadzi do szkoły otwartej autonomicznej, z mniejszym obciążeniem uczniów – mówiła Urszula Woźniak, wiceprezes ZG ZNP.

Ankieta Głosu. Porządki po Czarnku i PiS. Jakie są najpilniejsze zadania dla nowego rządu w sferze edukacji? 18 PAŹDZIERNIKA 2023

 Znaczące podwyżki, odchudzenie podstaw programowych, odejście od ideologizacji i co jeszcze? Co należy pilnie zmienić w edukacji po objęciu władzy przez nowy rząd – pytamy w naszej najnowszej ankiecie. Oczekiwań dotyczących poprawy sytuacji w edukacji oraz zmiany na lepsze położenia pracowników szkół, przedszkoli u uczelni jest wiele. Na plan pierwszy wybija się kwestia płac, ale lista postulatów środowiska jest dłuższa. Ważne jest m.in. przywrócenie otwartej szkoły, wolnej od politycznej presji. Co zatem trzeba naprawić w pierwszej kolejności?

Sprzątanie po ośmiu latach nieudanych reform i eksperymentów oraz okresie zaniechań i ignorowania realnych problemów szkół i nauczycieli z pewnością zajmie wiele czasu. Część oczekiwanych zmian będzie mogła wejść w życie nie wcześniej niż od nowego roku szkolnego. Inne mogą być wprowadzane już od stycznia lub od zaraz. Do kwestii wymagających dłuższych prac i konsultacji należy m.in. zmodyfikowanie podstaw programowych, niemniej samo rozpoczęcie przygotowań do odświeżenia podstaw jest możliwe stosunkowo szybko.

Nowy szef / nowa szefowa resortu edukacji powinien / powinna rozpocząć urzędowanie z gotową listą priorytetów. Co  powinno się na niej znaleźć? Zapraszamy do głosowania w ankiecie Głosu.

Szkoła po Czarnku i PiS. Jakie są najpilniejsze zadania dla nowego rządu w sferze edukacji? (można wybrać od 1 do 3 odpowiedzi)

• znacząca podwyżka wynagrodzeń nauczycieli (30%, 185 głosów)
• odbiurokratyzowanie pracy szkół i nauczycieli (20%, 123 głosów)
• odchudzenie podstaw programowych (19%, 113 głosów)
• odejście od upolitycznienia i presji ideologicznej wywieranej na szkoły (13%, 77 głosów)
• likwidacja HiT-u i wprowadzenie edukacji obywatelskiej (7%, 42 głosów)
• przyznanie bonów na laptopy nauczycielom pominiętym w tym programie (4%, 26 głosów)
• przwyrócenie dialogu społecznego w sprawach edukacji i jej pracowników (4%, 24 głosów)
• wzmocnienie wsparcia dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (3%, 17 głosów)

Ile zarabiałby nauczyciel, gdyby Sejm wyjął z zamrażarki obywatelski projekt ZNP? 23 PAŹDZIERNIKA 2023 Głos Nauczycielski

7462 zł – tyle wyniosłoby wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela dyplomowanego, gdyby Sejm przyjął zgłoszony przez ZNP obywatelski projekt ustawy “Godne płace i wysoki prestiż nauczycieli” zakładający powiązanie wynagrodzeń nauczycieli z przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce. Wysokość tego ostatniego podał właśnie GUS. 

W lutym 2022 r. odbyło się w Sejmie pierwsze czytanie obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej “Godne płace i wysoki prestiż nauczycieli”. Związek zebrał pod projektem podpisy ponad 250 tys. obywateli. Przez 1,5 roku z projektem nic się nie działo. Marszałek Sejmu Elżbieta Witek skierowała go do sejmowej Komisji Edukacji Nauki i Młodzieży, która do dziś nie znalazła czasu na rozpatrzenie tego dokumentu. Projekt w praktyce wylądował więc w sejmowej “zamrażarce”.

ZNP zaproponował w obywatelskim projekcie, by wysokość średniego i zasadniczego wynagrodzenia nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego stanowiła określony procent przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w III kwartale roku wcześniejszego.

Główny Urząd Statystyczny opublikował niedawno wysokość przeciętnego wynagrodzenia w III kwartale 2023 r. To aż 7462,25 zł brutto.

Gdyby Sejm uchwalił obywatelski projekt ustawy, to stawki wynagrodzenia nauczycieli poszłyby mocno w górę. Przypomnijmy, wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela początkującego wynosi od 1 stycznia br. 3690 zł, mianowanego – 3890 zł, a dyplomowanego – 4550 zł.

Zgodnie z obywatelskim projektem ustawy, wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela dyplomowanego z tytułem magistra i przygotowaniem pedagogicznym stanowiłoby co najmniej 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia w III kwartale. Wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela początkującego zaś – minimum 73 proc. przeciętnego wynagrodzenia w III kwartale.

ZNP zaproponował w uzasadnieniu do projektu, by stawka wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela mianowanego sięgnęła 85,15 proc. przeciętnego wynagrodzenia.

To oznacza, że wynagrodzenie zasadnicze nauczycieli wyniosłoby w 2024 r. w przypadku:
* początkującego – 5447 zł brutto, czyli o 1757 zł więcej niż obecnie
* mianowanego – 6353 zł, czyli o 2463 zł więcej niż obecnie
* dyplomowanego – 7462 zł, czyli o 2912 zł więcej niż obecnie.

Tymczasem wynagrodzenie nauczycieli “ściga się” z minimalnym wynagrodzeniem za pracę, które ma wynieść:
* od 1 stycznia 2024 r. – 4242 zł
* od 1 lipca 2024 r. – 4300 zł

– Inicjatywa ZNP poparta przez 250 tys. obywateli zmierza do tego, abyśmy nie byli zakładnikami polityków, abyśmy nie byli uzależnieni od takiej a nie innej partii politycznej i nie podlegali kadencyjności parlamentu, w zależności jak się komu podoba traktować oświatę i nauczycieli. Chcemy, żeby ta najważniejsza dziedzina życia społecznego była właściwie traktowana w budżecie państwa, abyśmy nie przypominali sobie o nauczycielach tylko, kiedy przychodzi 14 października – apelował prezes ZNP Sławomir Broniarz do posłów przedstawiając w lutym 2022 r. obywatelski projekt ustawy.

Zgodnie z prawem, wraz z końcem kadencji Sejmu projekty ustaw, którymi izba nie zdążyła się zająć, przechodzą do historii. Nie dotyczy to jednak obywatelskich projektów, które przechodzą automatycznie na kolejną kadencję. To oznacza, że Sejm następnej kadencji może się nimi zająć praktycznie już na pierwszym posiedzeniu.

(PS, GN)

TAK! To już pewne! Demokratyczna opozycja pokonała PiS w wyborach. Dane PKW z 100 proc. obwodów głosowania Głos Nauczycielski 17.10.2023.

 Chociaż na PiS oddano najwięcej głosów, to trzy ugrupowania opozycji demokratycznej będą miały w Sejmie większość mandatów. Dane PKW z 100 proc. obwodów głosowania są ostatecznym potwierdzeniem sukcesu opozycji. To już nie sondaż, nie cząstkowe wyniki, lecz oficjalne dane ze wszystkim obwodowych komisji wyborczych. 

Według zamieszczonych przez Państwową Komisję Wyborczą wyników głosowania na komitety, w wyborach do Sejmu RP 15 października br. poszczególne ugrupowania otrzymały:

* PiS – 35,38 proc. głosów
* KO – 30,70 proc. głosów
* Trzecia Droga – 14,40 proc. głosów
* Lewica – 8,61 proc. głosów
* Konfederacja – 7,16 proc. głosów
* Bezpartyjni Samorządowcy – 1,86 proc. głosów
* Polska Jest Jedna – 1,63 proc. głosów

Źródło: https://wybory.gov.pl/sejmsenat2023/pl/sejm/wynik/pl

To wyniki ze wszystkich – 31497 (100,00 proc.) obwodów głosowania.

Na PiS głosowało ponad 7,640 mln wyborców, natomiast łączne poparcie dla Koalicji Obywatelskiej, Trzeciej Drogi oraz Nowej Lewicy wyniosło prawie 11,6 mln głosów.

To te trzy ugrupowania najprawdopodobniej utworzą w ciągu najbliższych tygodni (po przejściu całej procedury przewidzianej w konstytucji) nowy rząd, odsuwając PiS od władzy. Oznacza to m.in. pożegnanie z ministrem edukacji i nauki Przemysławem Czarnkiem.

Zgodnie z powyższymi wynikami do Sejmu dostało się pięć ugrupowań. Oto podział mandatów:

Prawo i Sprawiedliwość – 194 posłów; Koalicja Obywatelska -157 posłów; Trzecia Droga – 65 posłów; Nowa Lewica – 26 posłów; Konfederacja – 18 posłów. Z pełnych danych Państwowej Komisji Wyborczej wynika, że Koalicja Obywatelska, Trzecia Droga oraz Lewica będą miały razem 248 posłów.

Wybory do Senatu

W wyborach do Senatu RP komitety uzyskały następujące wyniki:

* PiS – 34,81 proc. głosów
* KO – 28,91 proc. głosów
* Trzecia Droga – 11,50 proc. głosów
* Konfederacja– 6,75 proc. głosów
* Lewica – 5,75 proc. głosów
* Bezpartyjni Samorządowcy – 4,91 proc. głosów

Źródło: https://wybory.gov.pl/sejmsenat2023/pl/senat/wynik/pl

W tym przypadku kluczowe są wyniki pojedynków wyborczych w jednomandatowych okręgach. Kandydaci opozycji do Senatu wystartowali w tych wyborach w ramach Paktu Senackiego, co oznacza, że nie rywalizowali w okręgach między sobą, lecz cała opozycja poparła w danym okręgu kandydata wystawionego przez dane ugrupowanie opozycyjne (Pakt Senacki zawarły KO, Trzecia Droga, Nowa Lewica oraz
Ruch Samorządowy TAK! Dla Polski).

Frekwencja wyborcza

Frekwencja w wyborach do Sejmu wyniosła 74,38 proc. (rekordowy wynik). Uprawnionych do udziału w głosowaniu było 29 mln 532 tys. 595 obywateli, wydano natymiast 21 mln 966 tys. 891 kart ważnych do głosowania. Najwyższa frekwencja była na Mazowszu (79,27 proc.), w Łódzkiem (76, 12 proc.) i w Wielkopolsce (76,10 proc.). Najniższa w Opolskiem (66,55 proc.).

Frekwencja w wyborach do Senatu wyniosła natomiast 74,31 proc.

(DK, GN)

DZIEŃ EDUKACJI NARODOWEJ. Dr Piotr Wierzbicki dla Głosu: Tradycja KEN jest żywa w Związku od 1905 r. Głos Nauczycielski

 Tradycja Komisji Edukacji Narodowej oraz dążeń do upowszechnienia edukacji była i jest żywa w Związku przez wszystkie lata jego istnienia. To z tego ducha i z tych wartości wynikają działania ZNP podejmowane na rzecz obrony prestiżu i znaczenia zawodu nauczyciela, zgodnie z ideą, że edukacja jest najważniejsza. 

Obchodzimy 250. rocznicę powstania Komisji Edukacji Narodowej, która została powołana do życia 14 października 1773 r. na wniosek króla polskiego Stanisława II Augusta Poniatowskiego (1732-1798). Miało to miejsce podczas obrad Sejmu tzw. rozbiorowego zwołanego 19 kwietnia 1773 r. (zakończył obrady 11 kwietnia 1775 r.). Sejmu, który zatwierdzał pierwszy rozbiór Polski z 1772 r., dokonany przez Rosję, Prusy i Austrię. Komisja została powołana do reformy szkolnictwa podstawowego i średniego, kierowanego przez jezuitów. Chodziło o reformę dotychczasowego sposobu i programu nauczania w kolegiach jezuickich likwidowanych na mocy breve (urzędowe pismo papieskie mniejszej wagi) kasacyjnego zakonu jezuitów papieża Klemensa XIV.

Zatem okoliczności powstania niniejszego pierwszego w Europie Ministerstwa Edukacji były nader dramatyczne i wiązały się z przełomową dla historii Rzeczpospolitej Obojga Narodów chwilą jej pierwszego rozbioru i upadku konfederacji barskiej (1768-1772), buntu szlachty przeciw królowi i rosyjskim wpływom. Warto zaznaczyć, że powstanie komisji poprzedziły działania i starania reformatorskie w zakresie edukacji Stanisława Konarskiego (1700-1773), pijara, który w 1740 r. założył Collegium Nobilum na wzór zachodnich akademii szlacheckich. Warto zaznaczyć, że w 2023 r. przypada też 250. rocznica śmierci Konarskiego, który zmarł 3 sierpnia 1773 r. w Warszawie.

W pewnym stopniu twórcy komisji wzorowali się na reformach Konarskiego, które wprowadzono do nowo tworzonych szkół. W rzeczywistości proces powstawania Komisji Edukacji Narodowej miał miejsce między 7 a 15 października 1773 r. na drugiej sesji Sejmu. Aktem prawnym powołującym do istnienia komisję była konstytucja sejmowa (ustawa) nosząca tytuł: Ustanowienie Komisji nad Edukacją Młodzi Narodowej Szlacheckiej dozór mającej.

(…)

Dziedzictwo Komisji Edukacji Narodowej mimo ostatecznego upadku Rzeczypospolitej Obojga Narodów w 1795 r. przetrwało okres rozbiorów i zaborów do 1918 r., gdy Polska odzyskała niepodległość.

Okres przełomu XIX i XX w. był okresem kształtowania się na ziemiach polskich organizacji nauczycielskich. Nastąpił wówczas powrót do tradycji komisji, której pamięć wraz z reformami Konarskiego pielęgnowały nowo powstałe organizacje z Krajowym Związkiem Nauczycielstwa Ludowego w Galicji (KZNL) utworzonym w Krakowie w grudniu 1905 r. pod wodzą Stanisława Nowaka (1859-1936) na czele. To z nich wywodzi się Związek Nauczycielstwa Polskiego, który powstał 118 lat temu, lecz obecną nazwę przyjął w 1930 r. Już w ankiecie założycielskiej KZNL z 28 grudnia 1905 r. spisanej w Krakowie odnajdujemy odwołanie do idei Komisji Edukacji Narodowej (więcej – w ramce).

Tradycja KEN oraz dążeń do upowszechnienia edukacji była i jest żywa w Związku przez wszystkie lata jego istnienia. To z tego ducha i z tych wartości wynikają działania ZNP podejmowane na rzecz obrony prestiżu i znaczenia zawodu nauczyciela, zgodnie z ideą, że edukacja jest najważniejsza.

dr Piotr Wierzbicki

ZNP Kraków-Śródmieście